H

erbert Džordž Vels je bio britanski pisac, novinar, sociolog i istoričar, čije ime ostaje sinonim za naučnu fantastiku i inovacije u književnosti. Rođen je 21. septembra 1866. godine u Bromliju, u Velikoj Britaniji. Često ga nazivaju „ocem naučne fantastike“, zajedno sa Žil Vernom i izdavačem Hjugom Gernsbakom. Vels je četiri puta bio nominovan za Nobelovu nagradu za književnost.

Rodio se u porodici iz radničke klase. Školovao se do 1879, kad roditelji više nisu bili u mogućnosti da ga finansiraju, pa je postao tapetarski pomoćnik. Nakon toga, počinje da radi kao pomoćni učitelj u osnovnoj školi, pa je sa osamnaest godina dobio stipendiju i počeo da studira biologiju. Na univerzitetu se ističe znanjem, ali i interesovanjem za reformu društva kroz ideje socijalizma i platonizma. Izgubio je stipendiju i posvetio se pedagoškom radu. Relativno kasno je počeo da piše.

Svoju karijeru pisca započinje 1893. godine, kao novinar, pišući za različite novine i časopise. Njegova strast prema naučnim otkrićima i futurističkom razmišljanju brzo ga je dovela do romana i priča – koje su postale njegov zaštitni znak. Velsova sposobnost da prenese kompleksne naučne koncepte širokoj publici i istovremeno stvori napete i uzbudljive priče doprinela je njegovom statusu pionira naučne fantastike.

Dela ovog pisca priuštila su nam doživljaj putovanja kroz vreme, invaziju vanzemaljaca, nevidljivost i biološki inženjering. Brajan Oldis je Velsa nazvao „Šekspirom naučne fantastike“, dok ga je američki pisac Čarls Fort smatrao „divljim talentom“.

U najpoznatija dela ovog autora spadaju:

„Vremeplov“ – roman prati avanture glavnog lika, koji putuje kroz vreme i suočava se sa distopijskim budućnostima.

„Rat svetova“ – ova priča o vanzemaljskoj invaziji na Zemlju postala je klasik naučne fantastike, donoseći užasavajuću viziju susreta sa vanzemaljskim bićima.

„Nevidljivi čovek“ – roman prati priču o naučniku koji pronalazi formulu koja ga čini nevidljivim, ali to dovodi do moralnog i psihološkog raspada.

Priča „Zemlja slepih“ istražuje teme percepcije, različitosti i moći, jer se dolazi do zaključka da je u zemlji slepih čovek koji vidi zapravo – „kralj“. Ova priča postavlja pitanja o tome šta znači biti „normalan“ i kako se percepcija sveta može razlikovati među različitim kulturama.

„Fišek“ je jedna od njegovih kratkih priča, koja pokazuje zaslepljujuću moć ljubomore.

Kratka priča „Cvetanje neobične orhideje“ prati protagonistu koji otkriva tajanstvenu orhideju neverovatne sposobnosti brzog rasta.

Herbert Džordž Vels preminuo je 13. avgusta 1946. godine u Londonu, ostavljajući za sobom nasleđe koje i dalje inspiriše i intrigira čitaoce širom sveta.

Među njegovim najpoznatijim izrekama ističu se:

„Ako si pao juče, ustani danas.“
„Put najmanjeg otpora je put gubitnika.“
„Prilagoditi se ili nestati, sada, kao i uvek, neumoljivi je imperativ prirode.“
„Istorija je trka između obrazovanja i katastrofe.“